به دنبال مناقشات روسیه و اوکراین، قیمت سبد نفتی اوپک نیز پس از 8 سال از 100 دلار عبور کرد و بشکهای 101.22 دلار فروخته شد.
وب سایت سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام، اوپک در آخرین به روز رسانی خود اعلام کرد: هر بشکه سبد نفتی اوپک روز پنج شنبه (۵ اسفند ماه) با ۵.۱۲ دلار افزایش ۱۰۱.۲۲ دلار فروخته شده است.
این درحالی است که قیمت این نوع نفت در روز چهارشنبه (۴ اسفند) به بشکهای ۹۶.۱۰ دلار رسیده بود.
سبد نفتی اوپک در معاملات روز پنج شنبه ۲۸ بهمن (۱۷ فوریه) به ۹۴.۰۳ دلار رسیده است که از قیمت نفت برنت در پایان معاملات همان روز حدود ۹۳ دلار در هر بشکه، بالاتر رفته است.
پیش از این نیز سبد نفتی اوپک یک بار دیگر در معاملات روز پنج شنبه ۱۸ آذر (۱۹ دسامبر ۲۰۲۱) به ۷۵.۳۷ دلار رسیده بود که از قیمت نفت برنت در پایان معاملات همان روز برابر با ۷۴.۴۲ دلار در هر بشکه، بالاتر بود.
* عبور قیمت نفت از ۱۰۵ دلار
چندین هفته است که بازارهای نفتی، روزهای پرتلاطمی را می گذرانند و قیمت نفت از زمانی که در ۷ بهمن (۲۷ ژانویه) وارد کانال ۹۰ دلاری شد ، پی در پی، رقم های جدیدی در رکورد بالاترین قیمت در ۷ سال گذشته ثبت میکند.
با آغاز به کار بازارهای آسیایی در دوشنبه پیش، قیمت نفت در ابتدا بالا رفت، اما با انتشار خبر نشست آمریکا و روسیه در مورد اوکراین، قیمت نفت به ۹۳.۲۱ دلار کاهش یافت.
درحالی که سرمایه گذاران به سناریوهای متضاد کاهش عرضه انرژی از سوی روسیه و ورود نفت بیشتر ایران به بازار چشم دوخته بودند، دفتر امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه در بیانیهای اعلام کرد، رئیس جمهور آمریکا و رئیس جمهور روسیه با برگزاری نشستی در مورد اوکراین موافقت کردند و همین امر سبب شد، تا قیمت نفت کاهش یابد.
فردای آن روز، روسیه به نیروهای خود دستور داد تا به مناطق شرق اوکراین وارد شوند و این اقدام سبب شد تا قیمت نفت ۳ دلار افزایش یابد.
این اقدام مسکو با محکومیت طرف های غربی مواجه شد و مقامات آمریکایی اعلام کردند، قصد دارند، با هماهنگی متحدان خود، تحریمهای جدیدی علیه روسیه اعلام کنند اما تحلیلگران پیش بینی میکردند این تحریم ها نفت و گازی نباشد.
روز چهارشنبه، یک روز پس از موج نخست تحریم ها آمریکا و اتحادیه اروپا علیه روسیه که به نظر میرسید، بعید باشد در عرضه نفت اختلالی ایجاد کند، قیمت نفت کاهش یافت.
اما روز پنج شنبه، با آغاز اقدام نظامی روسیه در اوکراین، قیمت نفت به شدت بالا رفت و در ابتدا از ۱۰۲ دلار گذشت و در نهایت به ۱۰۵ دلار در هر بشکه رسید.
نگرانی در مورد اختلال در عرضه نفت به علت درگیری ها و همچنین تحریم های طرف غربی علیه روسیه که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در جهان است، سبب شد تا قیمت نفت در روز جمعه نزدیک به 3 درصد افزایش یابد
با این حال یک مقام وزارت خزانه داری آمریکا گفت: این تحریم ها «بخش نفت و گاز (روسیه) را هدف نگرفته و نخواهد گرفت.»
در نهایت در اواخر روز جمعه با فروکش کردن التهابات بازار نفت، قیمت به حدود ۹۸ دلار در هر بشکه کاهش یافت.
هر بشکه نفت برنت ۹۷.۹۳ دلار فروخته شد؛ نفت خام آمریکا نیز ۹۱.۵۹ دلار معامله شد.
اما قیمت نفت برنت طی یک هفته گذشته ۴.۷ درصد و نفت خام آمریکا ۰.۶ درصد رشد قیمتی را ثبت کردند.
* تحریمهای اقتصادی که بر بازار نفت و گاز تاثیر گذاشت
در همان روز آغاز عملیات نظامی روسیه، کشورهای عضو اتحادیه اروپا و آمریکا، موجی از تحریم ها با هدف ضربه زدن به اقتصاد روسیه تصویب کردند.
به نظر میرسد، عملیات نظامی روسیه بیش از آنکه تاثیرات نظامی داشته باشد، بیشتر تاثیرات اقتصادی دارد و اثر آن بیش از هر چیز بر بازار نفت و گاز در جهان به ویژه در آمریکا و اروپا محسوس است.
با اینکه آمریکا اعلام کرده بخش نفت و گاز روسیه را هدف تحریم قرار نمیدهد و هرچند اکنون، التهابات بازار نفت فروکش کرده، اما تحلیلگران معتقدند که همچنان روند قیمت نفت صعودی خواهد بود و بازار نگران است.
دولت بایدن می گوید تمام گزینه ها روی میز است از جمله تحریم نهادهایی که میتواند بر انرژی (بازار) تاثیر بگذارد، اما دولت این کشور نگران است که این اقدام قیمت سوخت را برای مصرف کنندگان در آستانه انتخابات کنگره در اواخر امسال افزایش دهد.
در عین حال، انجمن اتومبیل آمریکا اعلام کرد، قیمت بنزین در آمریکا پس از عملیات نظامی روسیه در اوکراین در حال افزایش است و میتواند به ۴ دلار به ازای هر گالن برسد.
این درحالی است که مقابله رئیس جمهور آمریکا با افزایش قیمت بنزین از پارسال بسیار سخت تر شده، زیرا هم عرضه نفت در جهان محدود شده و بحران اوکراین وجود دارد.
از طرفی، بخش اعظمی از گاز اروپا از روسیه تامین می شود و قرار بود، ارسال گاز روسیه به آلمان از طرق خط لوله «نورد استریم ۲» به دو برابر افزایش یابد.
در پی این اقدامات، آلمان اعلام کرد که مجوز این خط لوله را که آماده بهره برداری بود متوقف کرده است.
پربحث ترین پروژه انرژی اروپا به ارزش ۱۱ میلیارد دلار، قرار بود فشار را بر مصرف کنندگان اروپایی که در بحبوحه افزایش هزینههای زندگی پس از همه گیری کرونا با بحران انرژی مواجه هستند، کاهش دهد.
اما با این اقدام، شاخص قیمت گاز در اروپا در روز سه شنبه ۹.۸ درصد بالا رفت وبه ۷۸.۹۵ یورو به ازای هر مگاوات ساعت رسید.
این اظهارات سبب شد تا دیمیتری مدودف، رئیس جمهور سابق روسیه و معاون کنونی شورای امنیت روسیه طی توئیتی هشدار به اروپایی ها هشدار دهد که به زودی مجبورند برای هزار مترمکعب گاز ۲۰۰۰ یورو (۲۲۰۰ دلار) بپردازند.
* موضع بی طرفانه اوپک پلاسی ها و ادامه افزایش تدریجی تولید
در ابتدای هفته گذشته، پیش از عملیات نظامی روسیه در اوکراین، نشست سران کشورهای صادرکننده گاز (GECF)در دوحه قطر برگزار شد.
این کشورها که بیشترشان عضو اوپک پلاس هستند با تحریمهای اقتصادی علیه کشورهای عضو «جیایسیاف» که سازمان ملل اعمال نکرده است، مخالف کردند.
ایران و روسیه، هر دو عضو مجمع کشورهای صادرکنندگان گاز موسم «اوپک گازی»، هستند.
امیر قطر در این نشست گفت کشورهای عضو اوپک گازی تلاش می کنند تا ثبات بازارهای جهانی را که به علت نگرانی در مورد درگیری میان مسکو و کیاف متزلزل شدهاند، حفظ کنند.
آمریکا قبلا از قطر خواسته بود تا در صورت اختلال در عرضه گاز اروپا، به آنها کمک کند، اما کشورهای تولیدکننده اعلام کردند در صورتی که تحریم های روسیه، اروپای غربی را تحت تاثیر قرار دهد، قادر نخواهند بود، مقادیر قابل توجهی گاز جایگزین را تامین کنند.
خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه نوشت، تا این زمان که از آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین میگذرد، هیچ شکافی در توافق اوپک پلاس که شامل روسیه نیز هست، دیده نمیشود و احتمالا این گروه به برنامه افزایش تولید تدریجی خود در نشست هفته آینده، با وجود اینکه قیمت نفت به بیش از 100 دلار در هر بشکه رسیده است، ادامه میدهد.
یک منبع روسی در روز چهارشنبه از برگزاری گفتوگوهای غیررسمی در گروه اوپک پلاس خبر داد و گفت: روسیه وضعیت خود در اوکراین را توضیح داده است و سایر کشورهای اوپک پلاس به نظر میرسد موضع بیطرفانهای نشان دادند.
چهار منبع آگاه دیگر هم گفتند، هیچ تغییری در توافق را پیش بینی نمیکنند. این افراد دلایلی را ذکر کردند که شامل نیاز به حفظ انسجام اوپک پلاس و حفظ مسیر ثابت و سیاسی نشدن این تصمیم بود، زیرا اوپک پلاس یک سازمان سیاسی نیست.
* رشد ۲۳ دلاری سبد نفتی اوپک در دو ماه نخست ۲۰۲۲
سبد نفتی اوپک سال ۲۰۲۲ را با قیمت ۷۸.۰۲ دلار در هر بشکه آغاز کرد و در ۲۴ فوریه، آخرین قیمت درج شده در سایت اوپک به ۱۰۱.۲۲ دلار در هر بشکه رسید.
به این ترتیب، قیمت سبد نفتی اوپک طی حدود ۲ ماه گذشته رشد ۲۳.۲۰ دلاری داشته است.
* کمترین قیمت سبد نفتی اوپک
کمترین قیمت نفت اوپک در سال ۲۰۲۰ در روز ۲۲ آوریل (سوم اردیبهشت ۹۹) برابر با ۱۲.۲۲ دلار در هر بشکه رقم خورد.
این قیمت، کمترین رقم از زمان معرفی سبد نفتی اوپک در سال ۲۰۰۵ به شمار میرفت. سبد نفتی اوپک در ۱۶ ژوئن ۲۰۰۵ با نفتهای نفت سنگین ایران، صحرای الجزایر، گیراسول آنگولا، دجنو کنگو، زفیرو گینه و رابی لایت گابن معرفی شد.
نفتهای عراق کویت، لیبی، نیجریه، عربستان، امارات، نیجریه و ونزوئلا نیز به آن اضافه شدند.
کمترین قیمت سبد نفتی اوپک در سال ۲۰۲۲ برابر با ۷۸.۰۲ دلار در هر بشکه در ۳ ژانویه ثبت شده است.
* قیمت هفتگی و ماهانه
سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به ۲۵ فوریه ۲۰۲۲ یعنی جمعه ۶ اسفند، ۹۷.۳۹ دلار در هر بشکه فروخته شد.
متوسط قیمت نفت اوپک در ماه ژانویه نیز ۸۵.۴۱ دلار در هر بشکه و تا این زمان از ماه فوریه ۹۳.۸۰ دلار برآورد شده است.
سبد نفتی اوپک در حال حاضر متشکل از نفت سنگین ایران، نفت سبک عربستان، نفت سبک بصره عراق، نفت صحرای الجزایر، نفت اورینت اکوادور، نفت صادراتی کویت، سیدر لیبی، بونی لایت نیجریه، نفت موربان امارات، مارین قطر، مِرِی ونزوئلا، گیراسول آنگولا، رابی لایت گابن، نفت دجنو کنگو و نفت زفیرو گینه است.